Meerwaardebelasting: wat verandert er voor de kleine belegger?

Na lange onderhandelingen is er eindelijk een akkoord bereikt binnen de regeringspartijen. Hoewel er nog veel onduidelijkheid heerst, lijkt de speculatie stilaan te kunnen stoppen.

Wat houdt de nieuwe meerwaardebelasting in?

Vanaf volgend jaar wordt een belasting van 10% ingevoerd op meerwaarden op financiële activa. Voor de berekening van die meerwaarde wordt gekeken naar de beurskoers op 31 december 2025, of naar de aankoopkoers van de voorbije vijf jaar als die hoger ligt. Er geldt een jaarlijkse vrijstelling van 10.000 euro, die bovendien geïndexeerd wordt. Wie vijf jaar geen gebruik maakt van die vrijstelling, bouwt een verhoogde vrijstelling op van 15.000 euro.

Voelt de kleine belegger dit in de portefeuille?

De meerwaardebelasting geldt ook voor aandelen die langer dan tien jaar worden aangehouden. Daardoor kunnen ook kleine langetermijnbeleggers geraakt worden. Stel: iemand belegt twintig jaar lang elk jaar 2.400 euro (200 euro per maand). Bij een gemiddeld rendement van 4,5% per jaar levert dat een meerwaarde op van circa 30.000 euro. Daarvan zou 839 euro belast worden, ondanks een vrijstelling van 15.000 euro.

Wat met de vrijstelling van 15.000 euro?

Is het slim om de jaarlijkse vrijstelling vijf jaar te laten liggen in ruil voor eenmalig 15.000 euro belastingvrij? Mogelijk niet. Wie elk jaar gebruikmaakt van de vrijstelling van 10.000 euro, kan op vijf jaar tijd tot 50.000 euro belastingvrij realiseren. Dat is aanzienlijk meer dan het alternatief.

Een mogelijke strategie voor grotere portefeuilles: verkoop spreiden over meerdere jaren om optimaal gebruik te maken van de jaarlijkse vrijstelling.

Moet je sneller winst nemen?

Misschien is het logisch om jaarlijks je vrijstelling te benutten. Fiscaliteit mag dan wel geen drijfveer zijn, maar het zou zonde zijn om belastingvrijstellingen zomaar te laten liggen. Het kan zelfs interessant zijn om winstgevende aandelen te verkopen en opnieuw aan te kopen, ondanks de dubbele beursbelasting en transactiekosten, die tegenwoordig relatief laag zijn.

Bovendien is het periodiek herbalanceren van je portefeuille gezond: winnaars afbouwen en de balans behouden.

En bij verlies?

Beleggers kunnen gerealiseerde verliezen binnen hetzelfde jaar aftrekken van de belastbare meerwaarden. Dit zou kunnen leiden tot ‘Amerikaanse toestanden’, waarbij verlieslatende posities aan het jaareinde worden verkocht om fiscaal te optimaliseren. Hoewel het kunstmatig aanvoelt, kan het leiden tot hogere belastingvrije meerwaarden.

Conclusie

De invoering van een meerwaardebelasting zal beleggers ongetwijfeld beïnvloeden in hun beslissingen. Er zal waarschijnlijk meer gehandeld worden, en fiscale optimalisatie zal een belangrijkere rol spelen in portefeuillebeheer.